De eerste dag van het nieuwe jaar. Het is een feit, we hebben 2021 bereikt. De nieuwsberichten beginnen met de opmerking dat de jaarovergang overwegend rustig is verlopen, maar geeft vervolgens een opsomming van alle uitwassen in een keer achter elkaar, die uit het hele land verzameld konden worden. Al snel wordt je ook de nuancering van woordvoerders van de handhaving gepresenteerd, die het helemaal niet vonden meevallen.
Natuurlijk was er ook aandacht voor 'illegale' feesten. Want voor de versterking van het nieuws in Nederland van vandaag moeten we uitwijken van een ontdekking met 70 mensen in Nederland, naar..... een feest met 2500 feestvierders in BRETAGNE?!
In Nederland betrof het 70 mensen in een bunker in Arnhem, die zelfs vanwege koolmonoxide gevaarlijk zou zijn. We spreken er schande van. Het is 'asociaal tuig' zegt de burgemeester als overheidsbekleder. Niet totdat de handhaving dit feest kwam beëindigen, denk ik dan maar. Wil ik dit feest dan goedpraten? Nee, het zal je kind maar zijn dat een koolmonoxide vergiftiging oploopt. Maar wie schept het klimaat hiervoor dat de jeugd onderduikt? En waarom, vooral waarom zou de jeugd elkaar in hemelsnaam opzoeken als de risico's zo urgent zijn? Omdat ze dom zijn? Omdat ze gewoon dwars zijn en niet opgevoed? Zich domweg niet aan regels willen houden ongeacht de risico's?
Laten we die risico's dan eens in een ander licht zetten. Want hoe kun je met de beste wil van de wereld 2 miljoen jeugd een heel jaar 'leven' afpakken zónder dat zij aan den lijve(!) zelf ook maar iets merken van het bestaan van het virus? Zij zullen helemaal niemand kennen die uit hun leeftijdsgroep is overleden of ernstig ziek is geweest. Want die bestaan namelijk niet! En hoeveel mensen kun je buiten die leeftijdsgroep kennen die 'ernstig' ziek is geworden of overleden? Binnen je familie of leefomgeving bijvoorbeeld. De cijfers van nu zijn dat er zo'n 2000 mensen in het ziekenhuis liggen (0,01%) en 700 op de IC (0,004%)
Anders gezegd: Je zou dus 25.000 mensen persoonlijk(!) moeten kennen om er iemand bij te hebben die op de IC ligt en 9.000 mensen (persoonlijk) om er iemand bij te hebben die in het ziekenhuis is beland.
Volgens een theorie van de antropoloog Robin Dunbar passen er zo'n 150 in je hoofd zodanig dat je geen gegevens van personen door elkaar gaat halen. Dat is het gemiddelde van tussen 100 en 200 mensen. En uit onderzoek blijkt dat we (volwassenen(!) van tussen 1000 - 2000 mensen de naam iets zegt en andersom. Gemiddeld hebben we zo'n 2,5 vriend waarmee we echt persoonlijke kwesties mee delen.
Laat ik dan hier uitgaan van het gemiddelde van 150 mensen die we 'persoonlijk' zouden kennen. In het meest uitgebreide scenario kun je dan met 60 verschillende mensen(!) bij elkaar zijn, die elkaar allemaal zelf helemaal niet kennen (!) Dan kan, statistisch gemiddeld gezien, één persoon uit die groep één iemand kennen die in het ziekenhuis is opgenomen met dit virus. LET OP: Want... met een groep van 60 mensen uit je eigen leefomgeving waarmee je bij elkaar bent, is er uiteraard al een hele grote overlap van 'dezelfde personen' die je kent, waarmee je heel veel moeilijker tot 9000 unieke personen komt.
(NB: Voor het geval van een IC opname zou dit zelfs een groep moeten zijn van 166 mensen, die jij allemaal niet kent en die elkaar zelf dus ook helemaal niet mogen kennen)
Nu begrijp ik wel dat het baseer op de momentopname van vandaag. Er zijn natuurlijk meer mensen al ziek 'geweest' en hebben, bij elkaar opgeteld, er meer op het IC gelegen. Laat ik het dan het dan breder trekken naar het ultieme offer en het over alle slachtoffers hebben die dit jaar aan het virus zouden zijn overleden. (nu zo'n 11.000)
In dat geval zou met dezelfde methode uitkomen op iets minder dan 1600 mensen die je persoonlijk zou moeten kennen. Dan hebben we het over een gezelschap van 10 verschillende personen (die elkaar dus ook niet kennen) waarvan er één een overledene zou moeten kennen. Dat is uiteraard al kansrijker. Maar laten we dat dan ook in het licht zetten van alle overledenen dit jaar (zo'n 160.000) We kennen dan al 14 mensen meer(!) die overleden zijn in relatie tot een overledene aan dit virus.
Begrijp je waar deze leek naar toe wil en welke nuance ik wil aanbrengen?
Welke urgentie kun je overbrengen als die in de persoonlijke belevingssfeer totaal niet wordt beleefd en er statistisch gezien er ook helemaal niet is! En dan laten we nog even los dat het onderwerp ook nog heel anders beleefd wordt door jeugd voor wie overledenen vaak ouderen zijn, buiten hun eigen 'directe' kring. Voor ouders is het hun vader of moeder, waarmee ze hun hele jeugdleven mee hebben doorgebracht in één huis, waar het voor de jeugd, opa of oma is. Niets minder erg natuurlijk, maar je kunt je het verschil in beleving en gevoel toch zeker zelf wel voorstellen?
Laat ik dan voor de volledigheid mijn eigen ervaringen ook melden. Ik, 50 plusser, met een redelijk netwerk, ken persoonlijk vier mensen die (niet ernstig) ziek zijn geweest. Twee collega's, (bij twee verschillende werkgevers dit jaar) een broer en een van mijn eigen kinderen. Van horen zeggen, via collega's, schoonfamilie, werk van mijn partner zijn dat er natuurlijk meer, maar die ken ik niet persoonlijk. Niet eens van naam. Zo heb ik ook van overledenen gehoord, maar ken in mijn eigen kring niemand die ernstig ziek is geweest, in het ziekenhuis heeft gelegen of is overleden. Ik bevind me overigens niet in een brandhaard omgeving.
Maar goed, we zijn toch allemaal niet gek? We hebben die urgentie niet uit eigen beleving en met eigen waarneming. Het enige waar de urgentie vandaan komt, of moet komen, zijn de nieuwsberichten en de cijfers die daarbij horen. En die worden massaal op ons losgelaten. Waarbij vooral de uitzonderingen en de incidenten het groepsdenken moet aanwakkeren.
En dat gebeurt met succes! Wie durft te ontkennen dat de berichtgeving overwegend angstaanjagend en gekleurd is? Of noemen we het 'eerlijk en informatief'?
(zie hiervoor mijn blog Cijfers, angst, emotie, gezondheid en veiligheid. Deel II)
En als we dan het effect van de maatregelen nemen, wat moet je daarover dan concluderen? Dat de enige reden dat we nog niet van het virus af zijn, is dat de maatregelen niet voldoende goed worden nageleefd? Want wij doen het blijkbaar, ondanks de toenemende maatregelen waar we allemaal steeds maar weer in meegaan, toch nog steeds verkeerd. Het ligt aan ons! De sluitingen, de mondkapjes, de nog verdere sluitingen, de oplopende onthouding van intermenselijk contact, de cijfers blijven oplopen. Maar dat ligt niet aan de maatregelen! Nee, meneer! Het is het asociale tuig.
Als het straatbeeld veranderd van een incidenteel mondkapje voor 30% tot een verplicht mondkapje voor 80-90% en het hielp niet bij 30%, maar ook niet bij 80-90% zou het dan aan het mondkapje kunnen liggen of zou die ene 10% ineens alles wél doen omslaan? En als we onze contactmomenten binnen 17+ miljoen mensen beperken met groepen van 100, naar 30, naar 6, naar 4 en naar 2 en in alle gevallen volgt geen kentering in de cijfers, ligt het dan nog aan de opgezochte en verzamelde 'incidenten' uit het hele land?
Já, blijkbaar! Want zo worden groepen aangewezen en te kijk gezet als de boosdoeners en de verstoorders van het effect. De jeugd, de studenten, de feestvierders, de vakantiegangers, de demonstranten, die hebben het allemaal gedaan. Waar is de jeugd als ze niet naar de kroeg of de discotheek kunnen? Zijn die voor het overgrote deel thuis? Zijn ze allemaal buiten in de kou of toch allemaal nog bij elkaar? Waar dan? Allemaal aan het rellen of bij elkaar aan het zuipen?
Voor jouw beeldvorming: de leeftijdsgroep van 19-23 jaar vormt 6% van de totale bevolking. Hoeveel daarvan zijn er student? Tellen we ook de jeugd van 13-18 jaar mee dan komen we op zo'n 2 miljoen personen. Samen goed voor 15% van de Nederlandse bevolking.
Nee, als 2 miljoen 'jeugd' binnen zit, ligt het aan een paar kleine groepjes in Nederland die we 'bij elkaar' ontdekken zodanig dat het van de rest van die 2 miljoen allemaal niet helpt! Is dát de redenatie? En als in talloze studentensteden heel veel kamers leeg zijn omdat de studenten naar huis zijn, en we ontdekken dat er toch een paar zijn blijven hangen en bier drinken, dan doet de overwegende beperking tóch nog helemaal niets of te weinig?
Maar wie kan in hemelsnaam nog ontkennen hoe drastisch ons sociale leven is ingeperkt? Is het omdat we mensen nog boodschappen en kerstinkopen zien doen? Had dat ook moeten stoppen? En met wie spreken we eigenlijk nog sociaal af dan? Waar zijn we als ons bedrijf dicht is? Waar zijn we 's avonds als de sportkantine dicht is en de restaurants gesloten.
LET OP: Ondanks dat de eerste twee maanden nog een stijging lieten zien van 20% (!) concludeerde de ANWB dat over heel 2020 de lengte en de duur van de files met 63% is afgenomen.
Is dat dan niet een enorm cijfer dat aangeeft hoe ver de reisbewegingen en de sociale contacten zijn ingeperkt? AL die maatregelen, allemaal bij elkaar, blijken toch niet zoveel te hebben gedaan. En dan ligt het alsnog aan het kleine percentage dat overblijft? Dat is statistisch gezien een volledig onhoudbaar standpunt, maar dat deert blijkbaar niemand. Een incident uit Groningen van Vindicat komt uitgebreid in het nieuws en van den Helder tot Maastricht spreekt men er schande van. Wat is er gebeurd met ons? 100 mensen is 0.00057% van de Nederlandse bevolking.
In ieder geval is het beleidsklimaat dit jaar wel snel veranderd naar het wijzen en beschuldigen van anderen. WIJ doen het absoluut goed, maar ZIJ voeren het beleid allemaal verkeerd uit! Management by Innocence? It wasn't us? They, them and all others are to blame?
Een managementwijsheid zegt dat een bedrijf vanzelf gaat lijken op de leiding. Betrouwbaar, warm en open of ontwijkend, leugenachtig en draaiend. Betrokken, ondersteunend, informerend en menselijk of autoritair, dwingend en straffend. Het gezicht van het bedrijf is het gezicht van de leiding. Dus zou je wellicht ook kunnen zeggen dat je op basis van de uitingen van mensen op diverse sociale media kunt herkennen hoe de BV Nederland presteert.
Je wordt beloond als je zonder vragen doet wat wij zeggen... En niet? Dan wordt het: Wil je verantwoordelijk zijn voor...? Je bént verantwoordelijk voor... Hoe dom kun je zijn.... Je bent een aso als... We gaan je beboeten... We gaan jouw vrijheden inperken... En volgt dan nog, je bent een untermensch?
Oh, da's toevallig. Is dat niet wat we terugzien in het openlijke debat op de internet werkvloer?
Grapperhaus boos: 'Je bent een aso als je nu een huisfeest geeft'
Het is makkelijker om te wijzen en de schuld te verleggen, dan om te moeten erkennen dat het misschien helemaal de verkeerde maatregelen zijn of.... dat we onze mogelijkheden tegenover een virus gewoon heel grof overschatten!
Uit de vergelijkingen die worden gemaakt rond het mondkapje blijkt, wat mij betreft, onze overschatting al. "Met kippengaas een heel klein virus willen vangen" Het geeft de indruk dat wij groter zijn als het virus en als we maar fijnmaziger en zuiverder ons aan de maatregelen houden, we een kans hebben. Maar is het niet juist andersom? Dat een virus veel machtiger en omvangrijker aanwezig is. Dus het is eerder als een Boeing vliegtuig op kruissnelheid dat we met een spinnenweb willen afremmen.
Zou het kunnen zijn dat een virus dat zich kan transporteren in miljoenen moleculen die we niet met het blote oog, niet met een vergrootglas, niet met een verrekijker, maar alleen onder een hele sterke microscoop kunnen zien, we die niet zomaar tegenhouden? En al helemaal niet met primitieve houtje touwtje maatregelen, maar dat we die helemaal nooit zullen kunnen tegenhouden omdat het domweg een onderdeel is van onze totale atmosfeer op aarde?
Het is niet de builenpest of Ebola, maar een nieuw toegevoegde winteraandoening, binnen alle winteraandoeningen waar we, al zolang als we ons kunnen herinneren, mee van doen hebben en die we prima lijken te overleven. En dat geldt volgens deze leek, niet voor de maatregelen die niet door het virus zijn opgelegd, maar door onze overheden al dan niet in dienst of gedwongen door internationale afspraken met gezondheidsorganen.