De Hoop als gevolg van de rechtvaardiging door geloof.
We hebben het in het vorige deel gehad over het slot van Romeinen met de vrouw Febe, die zo sterk wordt aangekondigd aan het einde en ook al wat over het begin van deze hele bijzondere en controversieel lijkende brief. Want alleen al in het eerste hoofdstuk wordt zóveel gezegd en het wordt ook zo scherp neergezet dat we daar nog even moeten blijven om de Romeinenbrief goed te begrijpen.
Ik begin even met wat de Schriftgeleerden in hoofdstuk 1: 16-17 hebben gedefinieerd als de kernstelling van de brief. Dat is een aankondiging en de benoeming van de stelling voor het grote kernthema dat Paulus in de Romeinenbrief hoofdstuk 5 - 8 behandeld. De Hoop als gevolg van de rechtvaardiging door geloof.
Die kernstelling wordt in de moderne Bijbels ook zo aangegeven en benadrukt. Een kopregel boven die tekst van vers 16 en 17 zegt dan ook: "De kern van de brief" Direct daarna volgt dan nog weer een nieuwe paragraaf die begint met vers 18 en de kopregel dáárboven luidt: "De toorn van God over de heidenen". Dan ontdekken we dat er iets opvallends gebeurt met deze teksten.
Het woordje 'gar' in het Grieks wordt regelmatig vertaald als 'want' en dat geeft aan dat het aansluit, of verbonden is, met de voorgaande tekst. Zo begint vers 16. Dat daarmee dus verbonden is met vers 15, waarmee de vorige paragraaf eindigt. Maar.... ook vers 17 en 18 beginnen daarmee, terwijl met vers 18 alweer een nieuwe paragraaf is begonnen. De tekst van Paulus wordt hier dus zelfs twee keer onderbroken.
Wij hebben niet alleen te maken met de taalbarrière en het gebrek aan kennis van de grondtekst, maar ook met de goedbedoelde aanpassingen in de moderne Bijbels. Want allereerst mist hierdoor, voor de samenhang van zijn betoog, namelijk de koppeling met vers 18 en 19. Ik laat u graag zien dat het duidelijk verbonden is met de kernstelling van vers 16 en 17.
Als u het zelf leest, dan ziet u ook wel dat de tekst gewoon bij elkaar hoort. Ook al staat vers 15 in de vorige en vers 18 in de volgende paragraaf. Paulus deponeert zijn hoofdstelling dus in Romeinen 1: 16 -17 en die luidt:
"Want ik schaam mij het Evangelie van Christus niet; want het is een kracht Gods tot zaligheid voor een ieder, die gelooft, eerst de Jood, en ook de Griek. 17 "Want de gerechtigheid van God wordt daarin geopenbaard uit geloof tot geloof, zoals geschreven is: Maar de rechtvaardige zal uit het geloof leven."
En dan Romeinen 1: 18-19 "Want de toorn van God wordt geopenbaard vanuit de hemel over alle goddeloosheid en ongerechtigheid van de mensen, die de waarheid in ongerechtigheid onderdrukken,19 omdat wat van God gekend kan worden, hun bekend is. God Zelf heeft het hun immers geopenbaard".
Met de tekst gekoppeld is in ieder geval veel gemakkelijker te zien welke tegenstellingen Paulus hier na elkaar benoemt. Dat is het verschil tussen hoe we de kennis van Gods allesomvattende heilsplan en de kennis van Gods toorn geopenbaard krijgen. Van het plan van God door zijn gerechtigheid, tot het volkomen niets van de menselijke hoogmoed en haar ongerechtigheid.
Even op een rijtje:
16b "want het (Evangelie van Christus) is een kracht Gods tot zaligheid voor een ieder"
17a "Want de gerechtigheid van God wordt daarin geopenbaard uit geloof tot geloof"
18a "Want de toorn van God wordt geopenbaard vanuit de hemel...
18b ... over alle goddeloosheid en ongerechtigheid van de mensen, die de waarheid onderdrukken"
Eerst even over het woordje "daarin" in vers 17. Daarmee wordt het 'Evangelie van Christus' bedoeld. In de grondtekst staat dat er ook werkelijk.
διϰαιοσύνη γὰρ ϑεοῦ ἐν αὐτιῶ ἀποϰαλύπτεται
rechtvaardigheid / gerechtigheid namelijk van God in het (evangelie) wordt geopenbaard
Het woord 'daarin' wordt in het tweede deel van de tekst (vers 18 dus) juist niet genoemd. Het 'evangelie' komt in dit vers, óók in de grondtekst, niet voor! Er is dus een duidelijk contrast tussen de eerste en de tweede stelling. Het verschil "vanuit de hemel" (vers 18) en "vanuit het Evangelie" (vers 17) is, een belangrijke nuance in de openbaring, die Paulus hiertussen neerlegt.
God's gerechtigheid, Zijn heilsplan staat beschreven in Zijn Woord. Het Evangelie. Dat is van Hem en van Jezus Christus, Zijn Woord, de Bijbel. De gids om uit te kunnen leren. Daarin staat dus 'de uitleg' over Gods gerechtigheid. Zo wordt die aan ons geopenbaard. Dat kunnen we gaan opzoeken. En dat is vrijwillig. Een keus.
Gods toorn.... die wordt geopenbaard "vanuit de hemel". Je zou dus kunnen zeggen aan alle mensen onder de zon. Dat betekent dus... aan iedereen! Dat betekend onwillekeurig. Onvermijdelijk ook. En dus zonder een echte keus! Dan is de waarheid negeren dus de bewuste keus voor de leugen. Zonder God en zonder gerechtigheid.
Het staat er ook zo, hè? 18b ....over álle goddeloosheid en ongerechtigheid van de mensen, die de waarheid in ongerechtigheid onderdrukken,19 omdat wat van God gekend kan worden, hun bekend is. >>> God Zelf heeft het hun immers geopenbaard <<<
Hiermee wordt bedoeld dat de Schepping en ons eigen geweten van God afkomstig is en door niemand te ontkennen is. (Dat is ook vaak een lastige en daar komen we later nog op terug) Iedereen, is de verzameling van alle mensen bij elkaar. De mensheid als geheel, tegenover God! Op deze wereld waarop voor God iedereen hetzelfde is. Niemand uitgezonderd. Niet één! Want.... "Er is niemand rechtvaardig, ook niet één" zegt Paulus in Romeinen 3:10
"Wij mensen zijn niets anders dan slecht" is een nadrukkelijk onderdeel van de boodschap van in Romeinen. Dat is dan ook waar het prediken met het zware zondebesef vandaan komt in veel conservatieve, dogmatische leerstellingen. Dat is met een beperkte visie naar Romeinen kijken.
Het is natuurlijk wel volkomen waar wat ze verkondigen, maar.... het mist de volheid van God. Het is maar een stukje van de waarheid. Het is de menselijke interpretatie. Want daarmee missen we de kern van de boodschap die Paulus uitlegt. Namelijk Gods gerechtigheid! Geopenbaard in het Evangelie van Christus. Gods kracht die ons zalig maakt. Want ook die is voor een ieder! Ieder die gelooft. En ook daarvoor geldt; Niemand uitgezonderd. Niet één.
Dat is dan, wat mij betreft, ook de waarde van nog één hele belangrijke toelichting aangaande vers 17. Want het zinsdeel 'uit geloof tot geloof' is blijkbaar lastig te vertalen geweest. Er zijn ook vele toelichtingen te vinden, die echter niet echt 'uitgesproken' zijn. Maar een zorgvuldige studie hierover, die ik tegenkwam, was voor mij in ieder geval heel erg duidelijk.
Die verklaarde dat hiermee helemaal niet 'ons' geloof wordt bedoeld. Wat met dit stukje tekst juist wel vaak zo wordt uitgelegd. Want het gaat hier om het geloof van Christus en de trouw van God, niet dat van ons! Het woord dat hier wordt gebruikt voor 'het geloof' is een woord waarmee in de Bijbel heel veel Gods trouw en Gods getrouwheid mee wordt benoemd.
Zo is ook het Hebreeuwse woord dat voor de vertaling van dit Griekse woord is gebruikt, juist hetzelfde woord dat in het OT keer op keer verteld van Gods getrouwheid. Zijn waarheid, Zijn belofte en Zijn trouw! Maar ook de volkomen trouw van Jezus aan God de Vader. Tot aan de kruisiging. Dat is het enige dat de genade en de verlossing heeft veroorzaakt.
Dat werpt toch nog weer een ander licht op deze tekst van de kernstelling, vind u niet? Want als we dan de tekst in zijn volledigheid uitschrijven, dan luidt de kernstelling als volgt:
Want de gerechtigheid van God wordt ( in het evangelie) geopenbaard uit het geloof (van Christus) tot de trouw (van God)
Zoals geschreven is: Maar de rechtvaardige zal leven uit het geloof van Christus en de getrouwheid van God.
Ook dit is dan opnieuw een hele sterke bevestiging van Paulus om mee te verduidelijken dat wij mensen er zelf helemaal niets voor kunnen doen en er ook helemaal niets voor gedaan kunnen hebben. Paulus wil herhaaldelijk de onmetelijke afstand tussen Gods grootheid en onze nietigheid bevestigen. Dat is ook hier het geval.
Maar die overweldigende grootsheid wordt dan ook pas echt duidelijk als we ook echt leren begrijpen en accepteren hoe nietig en onmachtig wij, de mensen, precies zijn. Hoe weinig invloed we zelf hebben. Hoe sterk onze eigen hoogmoed ons juist volkomen hindert om dat te begrijpen. Precies dat is wat Paulus ook zo nadrukkelijk duidelijk wil maken.
Hij legt het heel zorgvuldig en uitgebreid uit. Want het is niet alleen veruit zijn eigen langste brief, maar helemaal in de historische wereldgeschiedenis een recordbrief in lengte. Want ik geloof dat Paulus die tegenstelling en dat verschil heel bewust zo sterk benadrukt. Het is ook de reden hij ook zo stevig de toon zet in heel hoofdstuk 1, om die scheidslijn zo scherp neer te zetten. Dat is ook waarom hij eerst vernietigend uithaalt naar alle mensen, al in het begin van deze brief.
Om duidelijk te maken dat het hele menselijke systeem er helemaal niet toe doet. Hoe volslagen belachelijk en zinloos het is om te zoeken naar onze eigen kracht of te willen vasthouden aan de kracht in onszelf. En hoe onzinnig ons hoogmoedige menselijke gekissebis naar elkaar is, over wie nu gelijk heeft, wie beter is en wie er verder komt en zelfs wie nu Gods volk is of niet.
Dat is waarom Paulus in deze brief het begrip van wet en genade, of de toorn en de gerechtigheid, ook zo vlijmscherp duidelijk moet maken. Anders blijft er immers ook alleen maar doemprediking over. Want het is Gods wet. Weliswaar eerst voor de Joden, maar het is ook Gods genade. Voor iedereen! Het is Gods toorn, maar ook Gods gerechtigheid.
Maar om dat werkelijk te beseffen en de grootheid van God op een onpeilbare afstand van onszelf te zetten, is het vooral nodig dat Paulus het hoogmoedige vertrouwen op eigen kracht en kennis, de kop inslaat. De vernietigende hoogmoed die ons de dood brengt. Dat is ook de verklaring van het slecht nieuws gesprek dus, zoals ik dat in het vorige deel beschreef. Er is géén hoop zonder God! Voor helemaal niemand. Uit welke kerk je ook komt of uit welke baarmoeder je ook bent geboren. Punt.
Want het komt van God alleen! Het is Zijn gerechtigheid, Zijn trouw, Zijn belofte en Zijn liefde. Geloof, Hoop en Liefde zegt Jezus en de grootste is liefde. De paradox die Paulus duidelijk moet maken is dat wij tegelijk niets zijn, maar tóch alles uit liefde kunnen krijgen.
Het is wat een tekst zegt, die óók zo vaak wordt gebruikt. De tekst uit Johannes 3:16 "Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft."
Halleluja! Amen!
Wordt vervolgd....
Commenti